یکي از ويژگي هاي پيامبران از نظرگاه قرآن، امر به معروف و نهي از منکر گفتاري و رفتاري است. آنان براي رسيدن به هدف مقدس خود که همانا رساندن جامعه به يکتاپرستي و توحيد در تمام ابعاد و جوانب زندگي است؛ به شناساندن معروف؛ يعني هر آنچه مردم را به خداوند نزديک مي سازد و نيز منکر؛ يعني عاملي که انسان را از حرکت به سوي خدا باز مي دارد، مي پرداختند. کار شناسايي و دعوت در زماني خاص محدود نمي گشت، بلکه کاري مداوم بود که پي گيري و خستگي ناپذيري از خصوصيات بارز آن به شمار مي رفت. تمسخر و استهزا، آزار و اذيت، سختي و مشکلات کار و نه هيچ عامل ديگري آنان را باز نمي داشت. پيامبر خاتم (ص) حتي پيش از بعثت و آن زمان که در دوران جواني به سر مي برد نسبت به منکر ظلم و ستم بر مظلومان احساس مسؤوليت مي کرد و تا جاي توان براي ستاندن حقوق از دست رفته ي بندگان خدا تلاش مي نمود. پيمان حِلف الفُضول نمونه اي از اين کارکردهاست. بنيان گذاران اين پيمان کساني بودند که نامشان از ماده ي فضل مشتق بود و بنابر نقل مورخ شهير عمادالدين ابن کثير عبارت بودند از: فضل بن فضاله، فضل بن الحارث و فضل بن وداعة. از آن پس نيز برخي افراد قريش با يکديگر پيمان بستند که از حقوق ستمديدگان دفاع نمايند و چون از اين جهت با پيمان حلف الفضول مشترک بودند، پيمان آن ها نيز چنين نام گرفت. پيامبر اکرم (ص) نيز که درسن جواني بود در اين ميثاق شرکت داشت. ماجرا به اين شرح است: حدود بيست سال پيش از آغاز بعثت رسول گرامي اسلام (ص) مردي در ماه ذي القعده وارد مکه شد و متاعي در دست داشت. عاص بن وائل که از جمله افراد سرشناس مکه بود، آن را خريد، اما از تحويل عوض مورد توافق سرباز زد. مشاجره و بگومگو بين آن دو بالا گرفت. در اين هنگام چشم فروشنده به برخي افراد قريش که نزديک کعبه نشسته بودند افتاد. از فرصت پيش آمده بهره جست و با ناله ي بلند و سرودن چند بيت شعر، منظور خود را به صورت احساسي بيان نمود و دل هاي آن ها را تکان داد. زبيربن عبدالمطلب با عده اي ديگر برخاستند و با يکديگر سوگند وحدت ياد نمودند که تا توان دارند از حقوق مظلومان دفاع کرده و اولين اقدام خود را از آن جا آغاز کنند؛ بدين منظور به سوي عاص بن وائل آمده و متاع ستم ديده را از او ستانده و به مالکش برگرداندند. رسول گرامي اسلام (ص) نيز در اين پيمان شرکت داشت و بعدها خود در عظمت اين پيمان فرمود: «ما أحِبّ إنّ لي به حُمرالنّعم»(1)؛ «حاضر نيستم اين پيمان را با شتران سرخ مو (که ارزشمندترين اموال عرب به شمار مي آمد) عوض کنم».

پي نوشت:

1. ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 14، ص 130.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: